คำถาม
การใช้ prednisolone(5) 12 tab q 12 hr ในผู้ป่วยที่เป็น TB meningitis มีความเหมาะสมหรือไม่
คำตอบ
จากแนวทางเวชปฏิบัติการรักษาวัณโรคในผู้ใหญ่ พ.ศ. 2556(1) ได้แนะนำให้ใช้ corticosteroid ในผู้ป่วยทุกราย โดยแนะนำ Prednisolone ขนาด 40-60 mg/day นาน 2-4 สัปดาห์, แล้วลดลงเหลือ 30 mg/day นาน 2 สัปดาห์, แล้วลดลงเหลือ 15 mg/day นาน 2 สัปดาห์, แล้วลดลงเหลือ 5 mg/day นาน 1-2 สัปดาห์(โดยเริ่มให้ ตั้งแต่สัปดาห์แรกของการรักษา) ซึ่งสอดคล้องกับฐานข้อมูล Uptodate(2) ที่ได้แนะนำยาในกลุ่ม corticosteroid สำหรับใช้รักษาอาการ TB meningitis ได้แก่ Prednisolone 60 mg/day และ Dexamethaxone 0.3 to 0.4 mg/kg/day ดังนี้
- Prednisone ขนาดยาในผู้ใหญ่: 60 mg/day. เป็นเวลา 2 สัปดาห์, จากนั้นค่อยๆลดขนาด 10 mg ทุกสัปดาห์ จนถึงสัปดาห์ที่ 8
- Dexamethasone ขนาดยาในผู้ใหญ่ที่น้ำหนัก >25 kg: 0.3 to 0.4 mg/kg/dayเป็นเวลา 2 สัปดาห์,จากนั้นเหลือ 0.2 mg/kg/dayในสัปดาห์ที่ 3, ลดลงเหลือ 0.1 mg/kg/day ในสัปดาห์ที่ 4, หลังจากนั้น 4 mg/day และทำการลดขนาดยา 1 mg ทุกสัปดาห์ จนถึงสัปดาห์ที่ 8
ทั้งนี้จาก 2 แหล่งข้อมูลไม่พบหลักฐานการใช้ prednisolone(5) 12 tab q 12 hr จึงพยายามค้นหาข้อมูลจาก Cochrane database(3) ซึ่งได้พบ meta analysis ที่ชื่อ Corticosteroids for managing tuberculous meningitis. ซึ่งได้ทำการประเมิณผลการใช้ corticosteroids ร่วมกับยา antituberculous ในการรักษา tuberculous meningitis โดยทำการวัดอัตราการตายและการพิการ โดยได้รวมรวมการศึกษาทั้งหมด 9 การศึกษาประกอบด้วย 6 การศึกษาที่ใช้ dexamethasone และ 2 การศึกษาใช้ prednisolone และอีก 1 การศึกษาทำการเปรียบเทียบระหว่างdexamethasone และ methylprednisolone โดยพบว่าการศึกษาที่ใช้ prednisolone ไม่มีการใช้ขนาดที่มากกว่า 60 mg /dayจากทั้ง 3 แหล่งข้อมูลไม่พบหลักฐานการใช้ prednisolone(5) 12 tab q 12 hr ในการรักษา tuberculous meningitis อีกทั้งควรใช้ Dexamethaxone 8 mg q 8 hr เป็นเวลา 2 สัปดาห์ก่อน แล้วจึงค่อยๆทำการลดขนาดยาตามที่ได้กล่าวในข้างต้น จึงสรุปว่าเป็นการใช้ยาที่ไม่เหมาะสม
เอกสารอ้างอิง
- สำนักวัณโรค กรมควบคุมโรค. แนวทางเวชปฏิบัติการรักษาวัณโรคในผู้ใหญ่พ.ศ. 2556. ประเทศไทย: กลุ่มพัฒนาวิชาการสำนักวัณโรคกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2556.
- Uptodate [Internet]. UK: Central nervous system tuberculosis ; c1994-2016 [updated 2009 Jun 9; cited 2016 Sep 24]. Available from: https://qualityinspection.org/special-inspection-levels/
- Cochrane [Internet]. UK: Corticosteroids for managing people with tuberculous meningitis; c1994-2016 [updated 2009 Jun 9; cited 2016 Sep 24]. Available from: http://www.cochrane.org/CD002244/INFECTN_corticosteroids-managing-people-tuberculous-meningitis
หัวข้อสืบค้น(keywords): prednisolone, TB meningitis
